Ngày xưa, ở một ngôi làng nọ, người dân quanh năm nghèo đói xác xơ.
Một vị thương lái từ xa đến đây buôn vải, gặp cô thôn nữ xinh đẹp, đem lòng yêu thương. Ông mồ cô từ nhỏ nên nhận lời ở rể nhà cha mẹ cô.
Vì tình yêu với người vợ hiền hậu, ông xắn một tay lên giúp bà con nông phu làm giàu. Ông tậu trâu bò, gà lợn cho những người nghèo nhất trong làng.
Ông xây một căn nhà rộng thênh thang, vững như thạch. Mỗi mùa mưa bão, người ta ùn ùn kéo đến trú ẩn. Họ rỉ rả ăn uống ngày đêm mà không lo đói rét. Vì trên gác bếp nhà ông thương lái, hàng chục bao tép, cá, khoai khô được ông cho chuẩn bị trước đó vài tháng.
Nhưng vị thương lái ấy đâu ngờ rằng, một ngày ông sa cơ thất thế, buôn bán bết bát, cuộc sống rơi vào khốn khó. Chỉ khi ấy, ông mới nhìn thấu được hai chữ: lòng người.
Những người từng cung kính lễ độ hết mực trước mặt ông, nay bỗng trở mặt. Họ khinh bỉ, nhiếc mắng ông ra mặt. Ngày 30 Tết, người ta vây quanh nhà ông đòi nợ. Những người ông từng giúp, nay ông chỉ thiếu vài đồng, họ cũng không cho khất lấy một ngày. Họ xúm xít nhau, tranh giành lấy từng bộ quần áo, gỡ từng cái bàn lề cửa…của ông.
Trông thấy cảnh ấy, nước mắt ông bật ra, lòng đau quặn thắt, bởi thế thái nhân tình đổi trắng, thay đen!
Không chốn nương nhờ, ông đành đưa vợ con bỏ xứ mà đi. Một đêm mưa gió tơi bời, ông khóc hận, ngửa mặt lên trời mà than rằng: “ Tại sao cả đời con luôn giúp người nhưng vì sao họ lại đối xử tàn nhẫn, vô ơn với con như vầy?”.
Bỗng một tia sét lóe sáng, liền sau đó một giọng nói rền vang cả trời đất:
“Vì con trồng ớt với chanh
Gieo mầm không chọn, giúp người không nên
Ngậm ngùi nuốt đắng với cay
Than trời trách đất, lầm thay: lòng người”
Đến đây vị thương lái giật mình tỉnh giấc. Nước mắt ông còn ướt cả gối, ông thở phào mừng rỡ khi biết đây chỉ là giấc mơ.
Ông nhận ra trước khi giúp đỡ, cưu mang một ai đó, bản thân mình cũng phải sáng suốt nhìn nhận, lựa chọn, kẻo phải nhận về phản phúc, bởi lòng người thay đổi khó lường.
Tác giả: Nguyễn Nga
- Đặt sách điện tử(ebook) bản quyển tiếng Việt gồm truyện ngắn, tiểu thuyết của Nguyễn Nga.
- Đặt sách giấy tiểu thuyết Tiên mắc đọa của tác giả Nguyễn Nga